Thuận vợ thuận chồng

                  một suy tư của người chồng văn hóa Việt

 

                                                                                    Người viết:  Dương văn Phối

 

 

Câu tục ngữ:”  Thuận vợ thuận chồng tát biển đông cũng cạn” và vài câu ca dao tục  ngữ  khác, tôi sẽ lần lượt ghi lại đây, được xem là  lời khuyên răn của các bậc thầy… Ca dao tục ngữ ai cũng biết có rất nhiều, được xem là một  bộ luật của thôn quê, có người lại cho đó là túi khôn của người Việt.

Thế mà, với tôi đă nghe rất nhiều, nhưng tôi không để ư sửa đổi tâm tính ḿnh, giờ đây đến tuổi thất thập này, nghĩ lại cảm thấy hối hận, mỗi khi nh́n di ảnh của vợ tôi trên bàn thờ. Thế nên viết ra đây vài điều để vớt vát sự hối hận đó.!

Trong cuộc sống, việc đối xử với vợ con, tôi đă có một vài lần tự giải quyết một vấn đề nào đó mà không hội ư với vợ. Có lẽ ở tuổi 20-30-40-50 tuổi, tôi tự nghĩ ḿnh đi làm để nuôi vợ con hay tự nghĩ mỉnh là đàn ông, có quyền trong nhà, th́ mọi việc  vợ con phải theo ư ḿnh. Đôi lúc v́ ḿnh có cái nghĩ như vậy, nên đă gây ra sự buồn tủi cho vợ con.

 
   

Tôi có một người bạn đồng nghiệp. Một hôm vào ngày trước tết, tôi ghé thăm, sau khi trao đổi vài câu chuyện, tôi thấy anh bạn có trồng nhiều vạn thọ, tôi ngỏ ư xin một bụi nhỏ. Bạn ấy nói với vợ:   ” Em ạ! cho bạn ḿnh bụi vạn thọ này nhé” Tôi nghĩ sự có mặt ḿnh, nên  anh ta làm  ra vẻ lịch sự chăng, nhưng  không, theo lời một vài gia đ́nh lân cận, là anh luôn luôn bàn với vợ anh từ việc nhơ  đến lớn. Thế nên gia đ́nh anh, vợ chồng anh luôn vui vẻ hạnh phúc. Một lối xử sự trong gia đ́nh t́nh vợ chồng đă tạo cho tôi suy gẫm và là một bài học cho tôi.

Vài câu ca dao tục ngữ khác như:

Một câu nhịn chín câu lành

Lời nói không mất tiền mua

Lựa lời mà nói cho vừa ḷng nhau

Chồng giận  th́ vợ bớt lời

Cơm sôi nhỏ lửa biết đời nào khê

Vài câu trên chắc chắn chúng ta ai cũng  rơ tiền nhân đă khuyên ta điều ǵ.  Nếu chúng ta theo những lời khuyên đó thôi, cũng tạm đủ tạo được hạnh phúc trong gia đ́nh rồi.   Thế mà  có nhiều đôi vợ chồng không t́m ra hạnh phúc, gây đổ  vỡ mỗi người một nơi. Theo tôi, một phần nếu nói về cái số của mỗi người là hai người đó có cái duyên sống đến thời điểm nào đó rồi chia tay. Một điều nữa là bất kỳ đôi vợ chồng nào cũng sống 3 thời kỳ:  trăng mật,    sóng gió,   trách nhiệm

1-Trăng mật:

Có lẽ không phải dài ḍng, đây là  thời kỳ  đẹp nhất của đôi nam nữ.Tất cả  nhất cử nhất động, lời nói đều lịch sự để vừa ḷng nhau.

2-Sóng gió:

Sau khi có một vài con, vợ chồng xem như quen nước quen cái, không c̣n giữ  ư tứ, không c̣n tương kính nhau, không c̣n lịch sự…. cộng với những tác động bên ngoài, như mẹ chồng, anh chị em họ hàng cả hai bên, rồi phải kể đến bà cô bên chồng:    ” giặc bên Ngô không bằng bà cô bên chồng”.     Giặc th́ tàn phá gây thảm khốc, bà cô  bên chồng cũng khủng khiếp vậy sao?

Hoặc nói theo tiếng lóng của 1 số người là chồng thích ăn phở hơn cơm nhà và dần dần người chồng  thường vắng nhà, hay đi làm về trễ. Căi vă lại bắt đầu, cảnh cơm không lành  canh không ngọt… Người chồng cũng bắt đầu nói với tô phở nào đó là:

 

-Trên thế giới, cả thế giới không ai bằng em!

Ngàn năm thương hoài 1 bóng h́nh thôi

Hay em  cười như cả rừng hoa

Lúc bấy giờ người chồng  cảm thấy vợ ḿnh xấu quá, vô duyên quá! Căi vă ngày càng nhiều hơn. Mỗi bên tự ái ngày càng cao, cố nhớ những lỗi lầm của nhau mà đổ lỗi cho nhau. Nếu cả hai không tự sửa đổi  tâm tính của ḿnh, không biết dừng ở đó mà cố khơi lại chuyện dĩ văng….   th́ ngày chia tay ắt không xa.

Xin đan cử vài câu ca dao diễn tả  hậu quả  thời sóng gió giữa hai vợ chồng:

Gió đưa bụi chuối sau hè,
Anh mê vợ bé bỏ bè con thơ.
Con thơ tay ẵm, tay bồng,
Tay nào xách nước, tay nào vo cơm

Chúng ta hăy đọc lời khuyên sau đây để thấy rơ:   ’Hăy  quên đi những chuyện quá khứ, đừmg nhắc cho vợ ( chồng) của bạn nhớ lại những lỗi lầm của họ trong quá khứ. Việc này sẽ làm mất đi hạnh phúc  hiện tại của  bạn”

Nếu chưa có con th́ đường ai nấy đi. Có con rất tội nghiệp cho con, sống bên mẹ, th́ không gần cha và ngược lại.  Điều tội nghiệp của các con đó là: Nếu c̣n nhỏ không yên tâm để học hành. Khi lớn lên v́ thù cha oán mẹ, các em đó  có lối sống bất cần đời. Có một số em  đi dần vào cửa nhà tù trước khi góp phần  tạo thêm tệ nạn xă hội.

 
 

 

3- Trách nhiệm:

  Thật ra tôi cũng có lần” ăn phỡ” nhưng sau khi nh́n lại vợ ḿnh, thấy rất tội nghiệp làm lụng vất vả để lo cho con cái, mà cảm thấy quư mến vợ tôi hơn. Từ đó tôi nhận thấy ḿnh phải có trách nhiệm với vợ con mà lo làm ăn.   Sau hơn 10 năm th́ nhà tôi qua đời.

Một ḿnh tôi lo làm ăn nuôi con cho đi học hành và gây dựng gia đ́nh cho các con. Nếu tôi cứ tiếp tục chạy theo h́nh bóng khác cho măi đến lúc nhà tôi mất, hoặc  trước khi nhà tôi nằm yên trong ḷng đất, mà nhà tôi không có được  vài nụ cười trong gia đ́nh, có lẽ tôi sẽ hối hận suốt đời

Nếu nói ḿnh có đủ nhân  nghĩa lễ trí tín, giữ được đạo lư làm người, mà v́ vài nguyên nhân lỗi lầm nho nhỏ của vợ ḿnh, mà ḿnh tạo ra  cảnh  chia ly, để sống với người khác., th́ ḿnh nên  xét lại ḿnh thật sự có ḷng nhân không?  V́ con ruột, vợ sống với mỉnh có vài mặt con mà ḿnh không chút xót thương!

 
 

 

Nếu nói ḿnh có đủ nhân nghĩa lễ trí tín, th́ ḿnh nên thuộc câu ca dao:

Đă rằng là nghĩa vợ chồng,
Dẫu cho nghiêng núi, cạn sông chẳng dời
.

Nhưng như phần trên, tôi có đề cập tới cái số, cái duyên nợ, nên đôi vợ chồng sống đến thời điểm nào đó th́ chia tay. Hoặc người chồng cố thuyết phục; mong đợi sửa đổi tâm tính của vợ, nhưng chứng nào tật nấy, nên phải đành vậy thôi! 

Tôi cũng có vài cái hư, như bao nhiêu người khác  trong  cơi trần ai này: hút thuốc, mê gà ṇi, uống rượu…\

Hút thuốc

Hút thuốc từ năm tôi 18 tuổi.  Bốn  năm sau, tôi nhận thấy thời điểm đó thuốc Ruby 15 đồng  một gói, so với gạo 24 đồng 10 lít. Vậy tôi bỏ ngay không cần phải cai hút nghiện ǵ hết. V́ một gói thuốc ḿnh hút tốn bằng tiền mua 7-8 lít gạo. Tại sao ḿnh phí tiền bạc như vậy, thêm nữa có hại cho sức khoẻ

 
 

 

Mê gà ṇi

-Cùng thời điểm đó, tôi mê gà ṇi có lẽ v́ màu sắc, v́ cái dáng đi có vẻ oai phong, và cái gan ĺ của con gà, đá đến chết không bỏ chạy……

Tôi ngủ, tôi trải ghế bố giữa 4 cái bội nhốt gà, 4-5 giờ sang th́ đem chúng ra ngoài phơi sương, chăm sóc thuốc men, khi chúng bị bệnh. Vợ tôi nói: ” tôi lo cho gà hơn  con cái”    Nếu thời đó có  bịnh cúm gà  lan tràn, như bây giờ, có lẽ tôi chết toi mất rồi.!

Sau  khi con gà có thể đem đi đá được, tôi cũng ôm gà đi đá. Nhưng  thật ra  con gà của ḿnh là con gà mờ, ḿnh th́ tay mơ, mời biết chập chững thôi. Thế nên sau khi tôi bị một tay lăo luyện cũng là bạn đồng nghiệp của tôi, nhưng anh ta  lại chơi xỏ ḿnh, anh ta thấy con gà ḿnh là gà mờ, anh ta  ở phe bên ḿnh, đá bên gà ḿnh 100 đồng, nhưng sau khi tôi biết  là anh ta  ghi sổ phía con gà  kia 400 đồng. Gà tôi bị thua.Tôi nhận thấy rằng  đây cũng là h́nh thức cờ bạc, bạn bè  th́ không thật sự tốt. Thế là tôi không c̣n mê gà ṇi nữa.

Uống rượu,

 Nếu anh  em nào có uống rượu qua một thời gian của tuổi 20-30-40—50 như tôi, bây giờ đến tuổi thất thập  có lẽ đă nhận ra tai hại của rượu cho sức khoẻ.   Mất hết phong cách, và có mấy lần thần chết đến dắt ḿnh đi, nhưng cái số ḿnh c̣n hên.  Đến nay hơn 50 năm qua, tôi vẫn ghi nhớ lời khuyên của chú  tôi nhưng thời đó tôi không bỏ được. Giờ đây nhận ra lời chú thật  đáng ngàn vàng. Chú tôi nói: ” Con là thầy giáo mà uống rượu th́ mất hết tư cách, mà c̣n hại cho sức khoẻ. Lởi chú nói, có lẽ  đến lúc con bằng tuổi chú hiện tại con mới thấy là đúng.”   Thật ra tôi đă nhận ra cái hại của rượu vào tuổi 50 của tôi. V́ nhớ lại lời khuyên của chú tôi,  nên mỗi lần đứng trước bàn thờ  của chú, tôi vái một nén hương ḷng.

 

Bên cạnh vài cái hư đó, tôi cũng tạm hài ḷng về ḿnh như 'tôi đang dạy bằng tất cả tấm ḷng, lương tâm của ḿnh'. Tôi thường tự nhủ ḿnh  thật sự thương học sinh,  học sinh sẽ  quư mến ḿnh, và ḿnh dạy các em, khuyên bảo các em đều nghe lời. Ngoài ra  tôi luôn nhớ ḿnh là một  nhà mô phạm, và hiểu rơ cái nghĩa của 'từ  giáo dục'.

 
 

 

Với bản tính hiền lành, ít nói, tôi tránh được  những lần căi vă  với anh em bè bạn, láng  giềng…V́ căi vă hay trách người này, giận người kia giống như ḿnh lấy  cái lít mà đong nước biển, biết  bao giờ mới hết.! Thêm nữa tôi nhớ lời khuyên là :” muốn sống lâu giữ cái đầu cho mát cái chân cho ấm”

 Giữ cái đầu cho mát là không  để tâm buồn giận bất cứ ai. Nhiều khi chuyện giận hờn, tôi thường xóa bỏ nó bằng cách niệm Phật, ngồi thư giăn luyện hơi thở, huưt sáo, hay nghĩ đến chuyện vui nào đó.   Cộng thêm với tấm ḷng v́ tha nhân, xót xa khi biết cô bác  nào đó bị hoạn nạn. Nên tôi cùng một vài người bạn trong nhóm từ thiện, có dịp đến thăm hỏi giúp đỡ 1 số cô bác khó khăn trong cuộc sống.!

 Vào tuổi 20-30-50, tôi không thấy, cũng  không nhận ra lỗi lầm sai trái của ḿnh. Đến tuổi 50 tôi dần dần tự sửa đổi, hoặc nghe biết những lời khuyên của các bậc thầy, ông bà cha mẹ, mà sống sao cho đúng  với đạo lư làm người, cũng như xem sức khoẻ của minh là vàng.

Tôi tự nghĩ rằng một ngày nào đó ḿnh bước  một bước nữa  ở đoạn  cuối nẻo đường đời, có lẽ ḿnh không có nhiều điều hối hận.

Người viết:  Dương văn Phối